Çocuklarda Çene Darlığı Tedavisi
Çene darlığı tedavisi erken ortodontik tedavi uygulamamız gereken tedavilerden bir tanesidir. Takıp çıkartılabilen hareketli ortodontik apareylerle 7 yaşından itibaren çene genişletme tedavisi uygulayabiliyoruz. Çocuğun büyüme gelişim döneminin en aktif olduğu ortalama 11-12 yaşında üst çene darlığı tedavisinde dişlerden destek alan vidalı çene genişletme apareyleri uyguluyoruz.
Çocuklarda Çene Darlığı Tedavisi
Çocukluk döneminde sık rastladığımız çene darlığı problemi farklı sebeplerle ortaya çıkabilir.
- Genetik olarak çocuğun dar ve küçük bir çene yapısına sahip olması
- Burunda eğrilik, mevsimsel alerjiler ya da sinüzit gibi sebeplerle burun tıkanıklığı sonucunda devamlı olarak ağız solunumu yapılması
- Parmak emme, uzun süreli emzik, biberon kullanımı gibi kötü alışkanlıklar,
çocuklarda görülen çene darlığının başlıca sebepleri olarak sıralanabilir.
Çene darlığına en sık üst çenede rastlanmakla beraber her iki çenede de görülebilir.
Çocuğumuzda çene darlığı olduğunu nasıl anlayabiliriz?
Alt veya üst çenesinde darlık olan çocuğumuzda dişler genellikle düzgün sıralanmamıştır. Dişler birbiri üstüne gelecek şekilde çapraşık olarak sıralanmış ya da bazı dişler yeterli yer olmadığı için gömülü kalmış olabilir. Ayrıca normalde üstten bakıldığında geniş bir U formunda olması gereken çene yapısı, çene darlığı olan bir çocukta V şeklinde yani üçgen formundadır. Özellikle üst çenesinde darlık olan bir çocukta arka grup dişlerde çapraz kapanış vardır. Tabii ki en doğru teşhisi yapacağımız detaylı bir muayene ve röntgen değerlendirmesi sonucunda belirleyebiliriz.
Yaptığımız ortodontik muayenede çene darlığı gözlemlediğimizde öncelikle altta yatan sebebi araştırıyoruz. Çocuğumuzun parmak emme gibi bir kötü alışkanlığı var mı ya da çocuğumuz burun solunumu yapabiliyor mu veya anne veya babasında benzer bir çene darlığı var mı sorguluyoruz. Eğer çocukta bir kötü alışkanlığa bağlı gelişmiş bir çene darlığı varsa öncelikle bu alışkanlığı ortadan kaldırmaya yönelik bir tedavi planlaması yapıyoruz. Ya da çocuğumuz ağız solunumu yapıyorsa öncelikle bir kulak burun boğaz uzmanına yönlendirerek altta yatan olası sebepleri ortadan kaldırmayı hedefliyoruz, sonrasında çene genişletme tedavisine başlıyoruz.
Çene darlığı tedavisi erken ortodontik tedavi uygulamamız gereken tedavilerden bir tanesidir. Takıp çıkartılabilen hareketli ortodontik apareylerle 7 yaşından itibaren çene genişletme tedavisi uygulayabiliyoruz. Alt çene darlıklarında alt çene kemiğinin yapısı sebebiyle ortalama 8-9 yaşından sonra takıp çıkartılabilen genişletme apareyleri ile çene kemiğinde genişletme sağlanamıyor ancak üst çenede kemik yapısı daha yumuşak olduğundan 10-11 yaşına kadar takıp çıkartılabilen genişletme apareyleri kullanılabiliyor. Bu nedenle erken ortodontik muayene çok önemlidir, 7 yaşında ilk ortodontik muayene ortodonti uzmanı tarafından yapılmalıdır.
Çocuğun büyüme gelişim döneminin en aktif olduğu ortalama 11-12 yaşında üst çene darlığı tedavisinde dişlerden destek alan vidalı çene genişletme apareyleri uyguluyoruz. Bu apareyler ile üst çenede genişletme yapabiliyoruz, istediğimiz genişletmeyi elde ettikten sonra ise dişlerdeki ortodontik bozuklukların tedavisi için diş teli tedavisi ya da şeffaf plak tedavisi uyguluyoruz.
Büyüme ve gelişimin tamamlandığı yetişkin hastalarımızda yeterli olgunluğa ulaşmış kemik yapısı sebebiyle çene darlığı tedavisinde kullanılan ortodontik genişletme apareyleri yeterli olmayacaktır. Yetişkin hastalarımızda çene darlığının şiddetine göre tedavide cerrahi uygulamalarla çene genişletmesi yapabiliyoruz.
Çene darlığı tedavisinde çene darlığının şiddeti de tedavi protokolünün belirlemede önemlidir. Çene darlığının miktarının az olduğu hafif vakalarda bazen herhangi bir genişletme apareyine gerek kalmadan sadece diş teli tedavisi ya da şeffaf plak tedavisi ile yeterli genişlemeyi sağlayabiliyoruz.
Hangi vakada hangi çene genişletme uygulamasının kullanılacağını, çocuğun büyüme ve gelişimini de göz önünde bulundurarak detaylı bir klinik muayene ve röntgen analizi sonucunda belirliyoruz.