Geleneksel Ölçü mü Dijital Ölçü mü?

Ölçü alma işlemi ağız içi kayıtların elde edilebilmesi için uygulanan ve diş hekimliğinin farklı alanlarında sıklıkla kullanılan bir işlemdir. 

Geleneksel ölçü yönteminde genellikle kullanılan ölçü maddeleri bir katı materyalin su ile karıştırılarak macun ya da hamur kıvamına getirilmesi şeklinde hazırlanır ve ağıza ölçü kaşıkları vasıtasıyla uygulanır. Belli bir süre ağızda kalan ölçü ​maddesi katılaşarak yeterli sertliğe ulaştıktan sonra ağızdan çıkartılır ve böylece dişlerin ve dişi çevreleyen ağız dokusunun kaydı alınmış olur. İşlem sırasında ölçü maddesi yarı katı bir halde olduğu için özellikle üst çene ölçüsü alınırken ölçü maddesi damak kısmına yayılır, bu da bazı hastalarda bulantı refleksinin oluşmasına sebep olabilir. 

Bulantı refleksinin görüldüğü hastalar genellikle diğer diş tedavileri esnasında da aynı hassasiyeti hissederler, hatta bazı hastalarda bu durum çok daha şiddetli olabilir, muayene sırasında bile bir rahatsızlık hissedebilirler. Bu hastalarda geleneksel ölçü yöntemi ile ölçü almak olukça zordur bir takım ilave önlemler alınmalıdır. Örneğin ölçü alınmadan önce damak bölgesine topikal anestezik uygulanarak yüzeyel bir anestezi sağlanabilir. Ayrıca ölçü maddesi normalden daha katı bir kıvamda hazırlanabilir , böylece hem boğaz bölgesine yayılımı azaltılabilir hem de daha hızlı sertleşmesi sağlanabilir. Alınacak bu önlemlerle bulantı refleksi büyük ölçüde azaltılabilir ancak aşırı hassasiyeti olan bireylerde bu önlemler de yeterli olmayabilir.

Uzun süredir diş hekimliğinde kullanılmakta olan ancak son yıllarda daha çok yaygınlaşan ağız içi tarama cihazları ile alınan dijital ölçüler vasıtasıyla hastalar geleneksel ölçü alımı sırasındaki rahatsızlıkları yaşamamaktadırlar. Ağız içi tarama cihazları ile alınan dijital ölçülerle herhangi bir ölçü maddesi uygulanmasına gerek kalmadan bir ağız içi kamera vasıtasıyla ağız içi dokuların ve dişlerin kayıtları dakikalar içerisinde alınabilmektedir. Bu kayıtlar dijital ortamda uzun süre saklanabilir böylece tedavinin ilerleyen dönemlerinde alınacak olan yeni kayıtlarla bir karşılaştırma yapılarak tedavi süreci değerlendirilebilir. Alınan dijital ölçüler, porselen veya zirkonyum kaplama, lamine, ortodontik aparey, çocuklar için yer tutucu aparey gibi laboratuvar işlemi gerektiren uygulamalar için kullanılabilir ve laboratuvara yine dijital ortam vasıtasıyla iletilebilir. Bu da hem hekim, hem hasta hem de teknisyen için zamandan tasarruf sağlar.

Alınan dijital ölçüler bir monitöre yansıtıldığından dişlerin birbirleriyle olan ilişkileri,  kapanış ilişkileri ya da dişlerde mevcut diş çürüğü veya dişeti çekilmesi gibi problemler hasta tarafından da 3 boyutlu olarak görülebilir ve ekran üzerinden incelenebilir. Böylece tedavi gereksinimi daha kolay anlaşılabilir bu da hastanın tedaviye olan motivasyonunu arttırır. 

Alınan dijital ölçüler üzerinde bir takım diş ölçümleri ya da diş hareketleri yapılabilir, özellikle ortodontik tedavi gören hastalarda ağız içi tarama cihazı vasıtasıyla henüz tedavinin başında , dişlerin ortodontik tedavi sonrasında alacağı pozisyonu görebiliyoruz. Bu da hem hastanı tedaviye olan motivasyonunu artırır hem de hekimin tedavi süreci ile ilgili bir yol haritası oluşturmasına katkı sağlar.

Geleneksel ölçü yöntemlerinde alınan ölçülerin laboratuvara gönderilme aşamasında belli bir süre geçiyor ve bu süre bazen yoğunluk durumuna bazen de laboratuvar ve klinik arasındaki mesafeye göre değişebiliyor. Alınan ölçülerin bekletilme süresinin artması, alına kayıtların netliğini de etkileyebilir. Yani  geleneksel ölçü yöntemi ile alınan ölçülerin netliğinin bozulmaması için en kısa sürede laboratuvara ulaşmalı ve işleme alınmalıdır. Dijital ölçü yöntemi bu riskleri de ortadan kaldırmaktadır. Dijital ölçü yöntemi ile alınan ölçüler dakikalar içerisinde laboratuvara ulaşabilmektedir. Böylece hem zaman, hem işgücü tasarrufu sağlamakta hem de daha net kayıtlar alınabilmektedir.

Gelişen teknoloji, artık hastalara daha konforlu ve daha modern tedavi seçenekleri sunmaktadır. Dijital ölçü de bunlardan birisidir.