Gömülü Dişler Nasıl Tedavi Edilir?

Bir dişin gömülü kalmasının en önemli sebebi çene kemiği üzerinde sürecek yerinin olmamasıdır. Bu yer darlığının en yaygın sebebi de genetik faktörlerdir. Örneğin kişi genetik olarak anneden küçük çene yapısı, babadan büyük dişler almış olabilir, bu şekilde dişler küçük çene yapısına sığmadığından bir sıkışıklık ya da bazı dişlerin gömülü kalması durumu söz konusu olmuş olabilir.

Ayrıca değişen yaşam koşulları yeme içme alışkanlıklarında da değişikliklere sebep olmaktadır. Özellikle fast food tüketiminin artması ve giderek daha yumuşak gıdalarla beslenme sonucu nesilden nesile çene boyutlarında küçülme meydana gelmekte ve oluşan bu küçülmeye bağlı olarak yer darlığı sebebiyle gömülü dişlere günümüzde daha sık rastlanmaktadır. 

Süt dişlerinin erken kaybına bağlı olarak ta çene kemiğinde yer darlığı oluşması ve bunun sonucunda bazı kalıcı dişlerin ağız içerisinde sürecekleri yer olmadığından gömülü kalmaları mümkündür.

Bunlara ilave olarak bir dişin çene kemiği içerisindeyken sürme yolunda bulunan herhangi bir oluşum(kist , kök artığı, dişeti katlantısı vb..) ya da dişin kök yapısındaki anormallik gibi sebeplerle de dişler çene kemiği içerisinde gömülü kalabilir.

Peki gömülü dişler nasıl tedavi edilir?

Gömülü dişler çekilebilir ya da ortodontik tedavi ile ağız içerisine sürdürülebilir.

En sık gömülü kalan dişler 20 yaş dişleridir. Genellikle çene kemiği üzerinde yer olmadığından veya ters bir pozisyonda bulunduğundan gömülü kalırlar. Eğer kemik içinde derin bir konumda değilse ağız içerisine yakınsa ve hastamız bu dişi çiğneme fonksiyonu sırasında kullanabilecekse dişin üzeri lokal anestezi eşliğinde açılarak küçük bir aparat yerleştirilebilir ve ortodontik tedavi desteği ile diş ağız içerisinde olması gereken pozisyonuna getirilebilir. Ancak 20 yaş dişi kemik içerisinde derinde yerleşmişse ya da ters bir pozisyonda bulunuyorsa ve ağız içerisinde bu diş için yer yoksa çekimi düşünülebilir. Kemik içerisinde çok derin yerleşimli bulunan veya alt çene sinirine yakın veya bu sinirle ilişkili bir pozisyonda bulunan 20 yaş dişleri ise çekimi düşünüldüğünde sinire zarar verme riski ortaya çıkabildiğinden dolayı bazen çekilmeden sadece takip edilebilir. Gömülü dişlerin takip süreci dişin pozisyonuna göre de değişmekle birlikte 6 ayda bir kontrol edilmesi önerilir.

İkinci en sık gömülü kalan dişler ise üst köpek dişleridir. Üst köpek dişlerinin gömülü kalması sonucu ön dişler bölgesinde aralanmalar, dişlerde konum bozuklukları, orta hat sapması, alt ve üst dişler arasında kapanış bozuklukları gibi ortodonti problemler ortaya çıkabilir. Gömülü köpek dişlerinin tedavisinde dişin çene kemiği içerisindeki konumu ve dişin pozisyonu önemlidir.

Eğer gömülü köpek dişi pozisyonu ve konumu itibariyle ağız içerisine sürebilecek durumda ise ortodontik tedavi ile gömülü dişin üzeri açılarak ve bir aparat yerleştirilir ve dişe aşamalı olarak kuvvet uygulayarak ağız içerisinde olması gereken konuma getirilir. Eğer gömülü diş çene kemiği içinde derinde yerleşmişse ya da ters bir pozisyonda bulunuyorsa ağız içerisine sürdürülemeyeceğinden bu dişin çekimi düşünülebilir. Bu durumda diş cerrahi olarak çekildikten sonra eğer köpek dişinin eksikliğine bağlı ön dişler bölgesinde konum bozuklukları veya alt ve üst dişler arası kapanış bozuklukları oluşmuşsa hasta tekrar bir ortodontik tedavi görebilir. Bu tedavi sonucunda eksik olan köpek dişinin boşluğu kapatılabilir ya da eksik diş için bir implant boşluğu açılabilir.

Bazen de gömülü köpek dişi çok daha derinde yerleşmiş olabilir ve çekimi düşünüldüğünde çevre dokulara zarar verme ihtimali oluşabileceğinden ya da çok fazla kemik kaybına sebep olabileceğinden çekilmeden sadece takibi önerilebilir.

20 yaş dişleri ve üst köpek dişleri dışında diğer dişler de gömülü kalabilir. Tedavi protokolü benzerdir ancak kişiden kişiye göre değişmektedir.

Dişlerin gömülü kalmasının en önemli sebebi yer darlığıdır ve bu darlığın oluşmasında genetik yatkınlık ilk sıradadır. Ancak süt dişlenme döneminden itibaren oluşan diş çürüğü, erken süt dişi kaybı gibi durumlar da tedavi edilmediğinde ilerleyen dönemlerde yer darlığına ve bazı kalıcı dişlerin gömülü kalmasına sebep olabilir. Bu nedenle kalıcı dişlerin sürmeye başladığı 7 yaşından itibaren düzenli diş hekimi kontrolleri aksatılmamalıdır böylece zamanında yapılan tedavilerle ileride ortaya çıkabilecek yer darlığı probleminin önüne geçilebilir.