Neden Tel Tedavisi Neden Şeffaf Plak Tedavisi

Günümüzde ortodontik tedavi görenler artık 2 ana gruba ayrılıyor diyebiliriz. Tel tedavisinden vazgeçemeyenler ve son yıllarda popülarite kazanan telsiz tedavi olarak ta adlandırılan Şeffaf plak tedavisini tercih edenler...

 Peki neden tel tedavisi? Neden şeffaf plak tedavisi?

Tel tedavisi birçoğumuzun bildiği ve uzun yıllardır uyguladığımız braketlerin ve tellerin kullanıldığı ortodontik tedavi çeşididir. Tedavi metal veya seramik braketlerin, kompozit adı verilen yapıştırıcı yardımıyla dişler üzerine tek tek yapıştırılması ve ortodontik telin bu braketler üzerine uygulanması ile başlar. 4-6 hafta aralıklarla kontrol seansları yapılmaktadır. Tellerin ve braketlerin zarar görmemesi için tedavi süresince uyulması gereken yiyecek ve içecek kuralları vardır. Teller ve braketler yeni takıldığında ve aylık kontrol seanslarından sonraki ilk birkaç gün veya maksimum 1 hafta süre ile dişlerdeki harekete bağlı olarak özellikle yeme içme sırasında dişlerde hafif hassasiyetler olabilmekte yine bu alışma sürecinde ağız yaraları görülebilmektedir ancak bu geçici bir durumdur.

Tel tedavisi, uzun yıllardır tüm ortodonti uzmanları tarafından başarı ile uygulanan, etki mekanizması ve sonuçları bilimsel çalışmalarla kanıtlanmış bir ortodontik tedavi seçeneğidir ancak tedavi süresince karşılaşabileceğimiz ağız yaraları ya da tel batması, acıtması gibi olumsuz durumlara çok sık olmasa da rastlanabilmektedir. Bunun yanı sıra teller ve braketler dişlerin dış yüzeyine yapıştırıldığından dolayı dışarıdan belli olmaktadır. Teller ve braketler özellikle ergenlik döneminde olan ve piercing vb metal aksesuar kullanan bazı hastalar için aksesuar olarak algılanmakta ve rahatsız edici bulunmamaktadır hatta metal görüntü sebebiyle daha çok tercih edilmektedir ancak bazı hastalar ise tam tersi tellerin görünmesinden rahatsızlık duyabilir ve daha estetik bir tedavi seçeneği arayabilir.

Günümüzde estetik beklentilerin ve arayışların hayatın her alanında olduğu gibi diş hekimliği ve ortodonti alanında da fazla olması sebebiyle daha estetik ve daha konforlu tedavi seçenekleri gündeme gelmektedir. Bu amaçla yola çıkılarak ortodontik tedavi süresince tellerin ve braketlerin görünmesini istemeyen, telin batması, acıtması gibi sıkıntılar yaşamak istemeyen ve her ay kontrollere gelmek istemeyen hastalar için telsiz ortodontik tedaviler yani şeffaf plak tedavileri uygulanmaya başlamıştır. 

Şeffaf plak tedavileri, tedavi planlamasında belirlenen dişlere diş renginde ataşmanların yerleştirildiği ve 7-10 gün arlıklarla değiştirilen bir dizi şeffaf plak kullanılarak uygulanan bir ortodonti tedavi seçeneğidir. Dışarıdan belli olmayan şeffaf plaklar tellere göre çok daha estetik bir tedavi seçeneğidir. Bu tedavide teller ve braketler kullanılmadığı için telin batması, braketin kopması gibi rahatsız edici durumlarla karşılaşılmaz. Ayrıca plaklar yeme sırasında çıkarıldığı için uyulması gereken herhangi bir yiyecek içecek kuralı da yoktur. Hastalar plaklarını çıkarıp istedikleri her şeyi yiyip içebilirler. Şeffaf plak tedavilerinde hastaların her ay kontrole gelmesine gerek yoktur tedavi planlamasına göre belirlenen daha uzun aralıklarla kontroller yapılmaktadır. Bu da şehir dışından veya yurtdışından gelen hastalar için bir avantaj oluşturmaktadır. Son yıllarda pandemi sebebiyle birçok hasta ortodontik tedavi sürecinde kontrol randevularını ertelemek zorunda kalmıştı bu da tedavi süresinde uzamaya sebep olmuştu ancak şeffaf plak tedavisi gören hastalar aylık kontrollere gelmediğinden ve kontrol seanslarını online olarak ta yapabildiğinden dolayı bu süreçte herhangi bir gecikme yaşamadı.

Şeffaf plaklar diş hekimliği alanında tel tedavisine göre daha kısa bir geçmişe sahip olduğundan dolayı, bazı hastalar tarafından tel tedavisi kadar etkili olamayacağı düşünülmektedir. Ancak şeffaf plaklar özel bir yazılım tarafından kişiye özel üretilir ,dişleri tam olarak saran özel bir termoplastik materyalden oluşur. Tel tedavisinde olduğu gibi şeffaf plak tedavisinde de tüm ortodontik bozukluklar başarılı bir şekilde tedavi edilmektedir.

Hangi ortodontik tedavi seçeneğinin hasta için uygun olacağı ayrıntılı bir klinik muayene ve alınan röntgen , fotoğraf ve varsa diğer kayıtların incelenmesi sonucu ortodonti uzmanı tarafından belirlenerek hastaya sunulur. Bu noktada elbette hastanın tedaviden ve tedavi sürecinden beklentileri de göz önüne alınır. Bir hasta tellerinin görünmesini istemeyerek daha estetik bir tedavi seçeneği olan şeffaf plak tedavisini tercih edebilecekken diğer bir hasta şeffaf plakları takıp çıkarmak istemeyebilir ve tel tedavisini tercih edebilir. Hangi tedavi seçeneğinin uygulanacağı kararında hasta ve hekimin uyumu çok önemlidir.

Hangi ortodontik tedavi seçeneğinin uygulanacağı hastanın yaşına, sosyal çevresine, mesleğine göre de değişiklik gösterebilir. Örneğin arkadaşları şeffaf plak kullanan okul çağındaki bir çocuk şeffaf plak tedavisini tercih edebilir, ya da çevresinde tel tedavisi gören arkadaşları olan bir genç kız bunun bir aksesuar olarak düşünüp tel tedavisini tercih edebilir. Mesleği gereği çok fazla konuşmak ya da insanlarla yüz yüze iletişim kurmak zorunda bankacı, sunucu ya da bir öğretmen estetik açıdan şeffaf plak tedavisini tercih edebilir.

 Her iki ortodontik tedavi seçeneği de günümüzde ortodonti uzmanları tarafından başarı ile uygulanan, birçok ortodontik anomalinin tedavisinde etkinliği kanıtlanmış tedavilerdir. Ortodontik tedaviler uzun soluklu tedaviler olduğundan dolayı tedavi sürecinde hasta uyumu, hasta -hekim iş birliği çok önemlidir. Bu sebeple hastanın ortodontik problemine göre hekim en uygun tedavi seçeneğini önermeli ancak hastanın isteklerini ve beklentilerini de göz önünde bulundurmalıdır.